پرولاپس رکتوم

تاریخ انتشار: 1401/09/19 خواندن 10 دقیقه eye

295

پرولاپس در لغت به معنی بیرون زدگی است. پرولاپس رکتوم Rectal prolapse)) زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از پایین‌ترین قسمت روده بزرگ (رکتومRectum /) به خارج از دهانه عضلانی انتهای مجرای گوارش (مقعد / Anus) می‌لغزد. پرولاپس رکتوم ممکن است باعث ناراحتی شود، ولیکن به ندرت یک اورژانس پزشکی است. گاهی اوقات، پرولاپس رکتوم با نرم کننده‌های مدفوع (Stool softeners)، شیاف‌ (Suppositories)، و سایر داروها قابل درمان است. اما معمولاً برای درمان پرولاپس رکتوم به جراحی نیاز است.

1. علل و فاکتورهای خطر

علت بروز پرولاپس رکتوم نامشخص است. اگرچه این یک فرض رایج است که پرولاپس رکتوم با زایمان ارتباط دارد، حدود یک سوم از زنان مبتلا به این بیماری هرگز بچه‌دار نشده‌اند. برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به پرولاپس رکتوم را افزایش دهند، از جمله:

جنسیت. اکثر افراد مبتلا به پرولاپس رکتوم زن هستند.
سن. پرولاپس رکتوم در افراد بالای 50 سال شایع‌تر است.

2. علائم

فرد مبتلا به پرولاپس رکتوم، اغلب در هنگام زور زدن حین اجابت مزاج ممکن است متوجه یک توده قرمز رنگ شود که از مقعد بیرون می‌آید. توده ممکن است به داخل مقعد برگردد، یا ممکن است قابل مشاهده باقی بماند. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ناتوانی در کنترل حرکات روده (بی‌اختیاری مدفوع (Fecal incontinence/
یبوست (Constipation) یا اسهال (Diarrhea)
نشت خون یا مخاط (Mucus) از رکتوم
احساس اینکه رکتوم پس از اجابت مزاج خالی نیست

3. تشخیص

گاهی اوقات تشخیص پرولاپس رکتوم از هموروئید (Hemorrhoids) دشوار است. برای کمک به تشخیص پرولاپس رکتوم و رد سایر شرایط مرتبط، پزشک ممکن است توصیه کند به

معاینه دیجیتال رکتال Digital rectal exam)). پزشک برای ارزیابی قدرت عضلات اسفنکتر (Sphincter muscles) و بررسی وجود هر گونه ناهنجاری در ناحیه رکتال، یک انگشت دستکش‌دار و روغن کاری شده را وارد رکتوم می‌کند. ممکن است در طول معاینه پزشک از بیمار بخواهد تا تحمل کند تا وی بتواند پرولاپس رکتوم را بررسی کند.
مانومتری مقعدیAnal manometry)). یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر به مقعد و رکتوم وارد می‌شود. یک بالون کوچک در نوک لوله ممکن است منبسط شود. این آزمایش به اندازه‌گیری سفتی اسفنکتر مقعدی (Anal sphincter) و حساسیت و عملکرد رکتوم کمک می‌کند.
کولونوسکوپی (Colonoscopy). برای رد سایر بیماری‌ها، مانند پولیپ (Polyps) یا سرطان روده بزرگ (Colon cancer) ، ممکن است کولونوسکوپی انجام شود که در آن یک لوله انعطاف پذیر به رکتوم وارد می‌شود تا کل روده بزرگ را بررسی کند.
دفکوگرافی (Defecography). این روش ترکیب استفاده از یک ماده Contrasting با یک روش تصویربرداری، مانند تصویربرداری با اشعه ایکس (X-ray) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (Magnetic resonance imaging / MRI) است. دفکوگرافی می‌تواند به آشکارسازی تغییرات ساختاری درون و اطراف مجرای گوارش تحتانی کمک کند و نشان دهد که عضلات رکتوم چقدر به درستی کار می‌کنند.

4. رویکردهای درمانی و مراقبتی

درمان پرولاپس رکتوم معمولاً شامل جراحی است.
درمان‌های دیگر شامل درمان‌های مختلف برای رفع یبوست، از جمله نرم کننده‌های مدفوع، شیاف و سایر داروها است.
چند روش مختلف جراحی برای درمان پرولاپس رکتوم وجود دارد. پزشک پس از در نظر گرفتن سن، وضعیت فیزیکی، و عملکرد روده، بهترین روش را برای فرد انتخاب می‌کند.
عدم انجام کارهای سنگین یا سریع (مانند دویدن) حداقل تا ۱ ساعت بعد از خوردن غذا زیرا این موارد می‌توانند در فعالیت روده بزرگ و سایر اندام‌های دستگاه گوارش مشکل ایجاد کنند.
مصرف غذای سرشار از فیبر
ورزش منظم
خودداری از ورزش‌های سنگین مانند وزنه‌برداری
نوشیدن مقدار زیادی آب
رعایت بهداشت مقعد
پرهیز از تاخیر در اجابت مزاج