اختلالات مفصل گیجگاهی فکی
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی
تاریخ انتشار: 1402/03/23 خواندن 10 دقیقه 
4047
4047
مفصل گیجگاهی فکی (Temporomandibular joint /TMJ) مانند یک لولا عمل می‌کند و استخوان فک (Jawbone) را به جمجمه (Skull) متصل می‌کند. یک مفصل در هر طرف فک وجود دارد. اختلالات TMJ یک نوع اختلال گیجگاهی فکی disorder / TMD) (Temporomandibular است که می‌تواند باعث درد در مفصل فک و عضلاتی شود که حرکت فک را کنترل می‌کنند. تعیین علت دقیق اختلال TMJ اغلب دشوار است. درد ممکن است به دلیل ترکیبی از عوامل، مانند ژنتیک، آرتریت (Arthritis) یا آسیب فک باشد. برخی از افرادی که درد فک دارند، تمایل به فشار دادن یا دندان قروچه (براکسیسمBruxism /) دارند، اگرچه بسیاری از افراد از روی عادت دندان‌ها را به هم فشار می‌دهند یا به هم می‌سایند و هرگز دچار اختلالات TMJ نمی‌شوند. در بیشتر موارد، درد و ناراحتی مرتبط با اختلالات TMJ موقتی است و با خود-مراقبتی یا درمان‌های غیرجراحی تسکین می‌یابد. جراحی، معمولاً آخرین راه حل پس از شکست سایر اقدامات درمانی است، اما برخی از افراد مبتلا به اختلالات TMJ ممکن است از مزایای جراحی بهره‌مند شوند.
1- علل و فاکتورهای خطر
مفصل گیجگاهی فکی، حرکت لولایی را با حرکات لغزشی ترکیب می‌کند. قسمت‌هایی از استخوان‌ها که در مفصل با هم تعامل دارند با غضروف پوشانده شده و توسط یک دیسک کوچک ضربه‌گیر از هم جدا می‌شوند که به طور معمول حرکت را نرم نگه می‌دارد. اختلالات دردناک TMJ در صورتی رخ می‌دهد که:
- دیسک فرسایش یابد یا از تراز مناسب خود خارج شود
- غضروف مفصل در اثر آرتریت آسیب ببیند
- مفصل در اثر ضربه آسیب ببیند
با این حال، در بسیاری از موارد، علت اختلالات TMJ مشخص نیست. عواملی که ممکن است خطر ابتلا به اختلالات TMJ را افزایش دهند عبارتند از:
- انواع مختلف آرتریت، مانند آرتریت روماتوئید(Rheumatoid arthritis) و استئوآرتریت (Osteoarthritis)
- آسیب فک
- ساییدن یا فشردن طولانی مدت (مزمن) دندان‌ها
- برخی از بیماری‌های بافت همبند (Connective tissue diseases) که باعث مشکلاتی می‌شود که ممکن است مفصل گیجگاهی فکی را درگیر کند
2- علائم
- علائم و نشانه‌های اختلالات TMJ ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد یا حساسیت (Tenderness) فک
- درد در یک یا هر دو مفاصل گیجگاهی فکی
- درد داخل و اطراف گوش
- مشکل در جویدن یا درد هنگام جویدن
- درد صورت
- قفل شدن مفصل که باز کردن یا بستن دهان را دشوار می‌کند
- اختلالات TMJ همچنین می‌تواند هنگام باز کردن دهان یا جویدن باعث ایجاد صدای کلیک شود.
3- تشخیص
پزشک یا دندانپزشک در مورد علائم صحبت می‌کند و فک را معاینه می‌کند. همچنین، احتمالاً:
- هنگامی که دهان باز و بسته می‌شود به صدای فک گوش می‌دهد
- دامنه حرکتی فک را بررسی می‌کند
- بر روی نواحی اطراف فک فشار می‌دهد تا موضع درد یا ناراحتی را شناسایی کند
اگر پزشک یا دندانپزشک مشکوک به مشکل باشد، ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- اشعه ایکس دندان برای بررسی دندان‌ها و فک
- سی‌تی اسکن برای ارائه تصاویر دقیق از استخوان‌های درگیر در مفصل
- MRI برای آشکار کردن مشکلات دیسک مفصل یا بافت نرم اطراف آن
- آرتروسکوپی (Arthroscopy) TMJگاهی اوقات در تشخیص اختلال TMJ استفاده می‌شود.
4- رویکردهای درمانی و مراقبتی
در برخی موارد، علائم اختلالات TMJ ممکن است بدون درمان از بین بروند. اگر علائم ادامه یابد، پزشک ممکن است گزینه‌های درمانی مختلفی را توصیه کند که اغلب بیش از یک مورد باید همزمان انجام شود.
-داروها
همراه با سایر درمان‌های غیرجراحی، گزینه‌های دارویی می‌تواند به تسکین درد مرتبط با اختلالات TMJ کمک کنند:
همراه با سایر درمان‌های غیرجراحی، گزینه‌های دارویی می‌تواند به تسکین درد مرتبط با اختلالات TMJ کمک کنند:
- داروهای مسکن و ضد التهاب.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای.
- شل کننده‌های عضلانی (Muscle relaxants).
-درمان‌ها
درمان‌های غیردارویی برای اختلالات TMJ عبارتند از:
درمان‌های غیردارویی برای اختلالات TMJ عبارتند از:
- آتل‌های (Splints) دهان یا محافظ‌های دهان (وسایل اکلوزالOcclusal appliances /).
- فیزیوتراپی.
- مشاوره.
-جراحی و سایر روش‌ها
- آرتروسنتز (Arthrocentesis)
- تزریق
- آرتروسکوپی TMJ
- کندیلوتومی (Condylotomy) اصلاح شده
- جراحی باز مفصل (Open-joint surgery)
-برخی رویکردهای مراقبتی
- خودداری از استفاده بیش از حد از عضلات فک
- حرکات کششی و ماساژ.
- کمپرس گرما یا سرما.
- خوردن غذای نرم
آخرین مطالب
مطالب مرتبط
سمانه سلطانی