کمردرد

کمردرد

کمردرد (Back pain) یکی از شایع‌ترین دلایلی است که افراد به پزشک مراجعه می‌کنند یا از کار خود باز می‌مانند و یکی از دلایل اصلی ناتوانی (Disability) در سراسر جهان است. می‌توان اقداماتی را برای جلوگیری یا تسکین اکثریت دوره‌های کمردرد انجام داد. در صورت عدم موفقیت در پیشگیری، درمان‌های ساده خانگی و مکانیک مناسب بدن اغلب در عرض چند هفته کمر درد را بهبود می‌بخشد و آن را عملکردی نگه می‌دارد. برای درمان کمردرد به ندرت نیاز به جراحی است.

۱)    علل و فاکتورهای خطر
علت بروز کمردرد به شکلی است که پزشک نمی‌تواند آن را با آزمایش یا بررسی تصویربرداری مشخص کند. شرایطی که معمولاً با کمردرد مرتبط هستند عبارتند از:
•    کشیدگی ماهیچه یا رباط (Muscle or ligament strain). بلند کردن مکرر اجسام سنگین یا یک حرکت ناهنجار ناگهانی می‌تواند عضلات کمر و رباط‌های ستون فقرات را تحت فشار قرار دهد. در صورت وجود فیزیک بدنی ضعیف، فشار مداوم روی کمر می‌تواند باعث اسپاسم (Spasm) عضلانی دردناکی شود.
•    دیسک‌های برآمده یا پاره شده (Bulging or ruptured disks). دیسک‌ها به عنوان بالشتک بین استخوان‌ها (مهره‌ها) در ستون فقرات عمل می‌کنند. مواد نرم داخل دیسک می‌توانند برآمده یا پاره شوند و روی عصب فشار بیاورند. با این حال، می‌توان دیسکی برآمده یا پاره شده بدون کمردرد داشت.
•    آرتریت (Arthritis). استئوآرتریت (Osteoarthritis) می‌تواند قسمت تحتانی کمر را تحت تاثیر قرار دهد. در برخی موارد، آرتریت در ستون فقرات می‌تواند منجر به باریک شدن فضای اطراف نخاع شود که به آن تنگی نخاعی (Spinal stenosis) می‌گویند.
•    پوکی استخوان (Osteoporosis). اگر استخوان‌ها متخلخل و شکننده شوند، مهره‌های ستون فقرات ممکن است دچار شکستگی‌های دردناک شوند.
همه افراد حتی کودکان و نوجوانان ممکن است دچار کمردرد شود. مهمترین فاکتورهای خطر عبارتند از:
•    سن. از حدود 30 یا 40 سالگی بیشتر شایع می‌شود.
•    عدم ورزش. عضلات ضعیف و کم کار در پشت و شکم ممکن است منجر به کمردرد شود.
•    اضافه وزن. وزن بیش از اندازه، فشار بیشتری را به کمر وارد می‌کند.
•    بیماری‌ها. برخی از انواع آرتریت و سرطان در بروز کمردرد نقش دارند.
•    بلند کردن غیر اصولی اجسام. استفاده از کمر به جای پاها می‌تواند منجر به کمردرد شود.
•    شرایط روانی. به نظر می‌رسد افرادی که مستعد افسردگی و اضطراب هستند، بیشتر در معرض کمردرد هستند.
•    سیگار کشیدن. میزان کمردرد در افراد سیگاری افزایش یافته است. این ممکن است به این دلیل باشد که سیگار کشیدن باعث سرفه بیشتر می‌شود که می‌تواند منجر به فتق دیسک (Herniated disks) شود. همچنین، سیگار می‌تواند جریان خون به ستون فقرات را کاهش دهد و خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.

2)    علائم
کمردرد می‌تواند از درد عضلانی تا احساس تیر کشیدن و سوزش متغیر باشد. علاوه بر این، درد ممکن است به پایین ساق پا اشاعه یابد و یا با خم شدن، چرخش، بلند کردن، ایستادن، یا راه رفتن بدتر شود. شدیدترین علائم عبارتند از:  
•    درد مزمن
•    عدم بهبودی حتی با استراحت
•    گسترش درد به سمت پاها
•    احساس ضعف، بی حسی یا گزگز در یک یا هر دو پا
•    کاهش وزن غیرقابل توضیح

3)    عوارض
عوارض تا حد زیادی بر اساس علت زمینه‌ای تعیین می‌شود. با این حال، آنها می‌توانند به عوارض جسمی و اجتماعی تقسیم شوند.
عوارض فیزیکی: درد مزمن، تغییر شکل (Deformity)، و/یا تاثیر عصبی یا با نقص حرکتی یا حسی، یا با درگیری روده/ مثانه
عوارض اجتماعی: این دسته معمولا با میزان ناتوانی، کاهش تولید ناخالص داخلی و افزایش غیبت از مدرسه یا محل کار سنجش می‌شود.

۴)    تشخیص
پزشک کمر را معاینه می‌کند و توانایی فرد را برای نشستن، ایستادن، راه رفتن و بلند کردن پاها ارزیابی می‌کند. همچنین ممکن است پزشک از فرد بخواهد که درد خود را در مقیاس صفر تا 10 ارزیابی کند و در مورد میزان عملکرد خود صحبت کند. اگر دلیلی برای مشکوک بودن به یک بیماری خاص وجود دارد که باعث کمردرد شده است، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش را درخواست کند:
•    اشعه ایکس
•    MRI یا سی‌تی اسکن
•    آزمایش خون
•    اسکن استخوان (Bone scan)
•    بررسی عصب‌ها.

5)    رویکردهای درمانی و مراقبتی
اکثر کمردردها ظرف یک ماه پس از درمان خانگی بهبود می‌یابند. با این حال، بین افراد تفاوت‌هایی وجود دارد و کمردرد یک بیماری پیچیده است.
•    استفاده از گرما
•    عدم توصیه به استراحت مطلق در رختخواب.
•    توقف فعالیت‌هایی که منجر به تشدید درد می‌شود
•    داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) مانند ایبوپروفن (Ibuprofen)، ناپروکسن سدیم (Naproxen sodium)
•    شل‌کننده‌های عضلانی
•    مسکن‌های موضعی درد
•    داروهای ضد درد نارکوتیک (Narcotics). داروهای حاوی مواد افیونی (Opioids) مانند اکسی‌کدون (Oxycodone) یا هیدروکودون (Hydrocodone) ممکن است برای مدت کوتاهی با نظارت دقیق پزشک استفاده شوند.
•    داروهای ضد افسردگی مانند دولوکستین (Duloxetine)، آمی‌تریپتیلین (Amitriptyline)
•    فیزیوتراپی
•    تزریق کورتیزون (Cortisone)
•    نوروتومی رادیوفرکوئنسی  (Radiofrequency neurotomy)
•    جراحی
•    ایجاد قدرت و انعطاف عضلانی
•    حفظ وزن مناسب
•    اجتناب از سیگار
•    ماساژ
•    استفاده از صندلی، کفش، و تشک مناسب
•    اجتناب از رفتارهای غیراصولی مانند بلند کردن اجسام سنگین، سقوط از بلندی یا حرکت‌های نادرست در حین ورزش و مانند آن

آخرین مطالب