منو بایو ویزیت
خانه عناوین

گرفتگی عضلانی

تاریخ انتشار: 1401/12/13 خواندن 10 دقیقه eye 172

گرفتگی عضلانی (Muscle cramp) یک انقباض (Contraction) ناگهانی و غیرارادی یک یا چند عضله است که می‌تواند باعث درد شدیدی شود. اگرچه این وضعیت به طور کلی بی ضرر است، اما می‌تواند استفاده از عضله آسیب دیده را به طور موقت غیرممکن کند. دوره‌های طولانی ورزش یا کار فیزیکی، به ویژه در هوای گرم، می‌تواند منجر به گرفتگی عضلات شود. همچنین، برخی از داروها و برخی شرایط پزشکی ممکن است باعث گرفتگی عضلات شوند. معمولاً می‌توان گرفتگی عضلات را در خانه با اقدامات خود مراقبتی درمان کرد.

1- علل و فاکتورهای خطر
استفاده بیش از حد از یک عضله، کم آبی (Dehydration)، کشیدگی عضلانی (Muscle strain) یا قرار گرفتن در یک وضعیت بدنی به مدت طولانی می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود. با این حال، در بسیاری از موارد، علت آن مشخص نیست. اگرچه بیشتر گرفتگی‌های عضلانی بی ضرر هستند، اما برخی ممکن است به یک بیماری زمینه‌ای مرتبط باشند، مانند:
  • خون رسانی ناکافی. تنگ شدن شریان‌هایی که خون را به پاها می‌رسانند (تصلب شرایینArteriosclerosis of the extremities / ) می‌تواند باعث ایجاد درد شبیه گرفتگی در پاها در حین ورزش شود. معمولاً، این گرفتگی‌ها بلافاصله پس از توقف ورزش برطرف می‌شوند.
  • فشردگی عصب (Nerve compression). فشردگی اعصاب در ستون فقرات (تنگی کانال کمرLumbar stenosis /) نیز می‌تواند باعث ایجاد دردی شبیه گرفتگی در پاها شود. راه رفتن طولانی‌ مدت معمولاً سبب تشدید درد می‌شود. راه رفتن در وضعیت نسبتا خمیده ممکن است علائم را بهبود بخشد یا شروع آنها را به تاخیر بیاندازد.
  • کاهش مواد معدنی. میزان بسیار کم پتاسیم، کلسیم یا منیزیم در رژیم غذایی می‌تواند در گرفتگی عضلات پا نقش داشته باشد. همچنین، دیورتیک‌ها (Diuretics)- داروهایی که اغلب برای فشار خون بالا تجویز می‌شوند - می‌توانند این مواد معدنی را کاهش دهند.
عواملی که ممکن است خطر گرفتگی عضلات را افزایش دهند، عبارتند از:
  • سن. افراد مسن توده عضلانی خود را از دست می‌دهند، و لذا عضله باقی‌مانده می‌تواند به راحتی تحت فشار قرار گیرد.
  • کم آبی. ورزشکارانی که در هوای گرم ورزش‌ می‌کنند، از لحاظ بدنی خسته و کم آب می‌شوند، و اغلب دچار گرفتگی عضلات می‌شوند.
  • بارداری. گرفتگی عضلات در دوران بارداری شایع است.
  • شرایط پزشکی. ابتلا به دیابت یا اختلالات عصبی، کبدی، یا تیروئیدی نیز خطر گرفتگی عضلانی را افزایش می‌دهند.

 
2- علائم
بیشتر گرفتگی‌های عضلانی در عضلات پا، به ویژه در ساق پا ایجاد می‌شود. علاوه بر درد ناگهانی و شدید، ممکن است یک توده سفت از بافت عضلانی در زیر پوست احساس یا مشاهده شود.

3- رویکردهای درمانی و مراقبتی
معمولاً می‌توان گرفتگی عضلات را با اقدامات خود-مراقبتی درمان کرد. پزشک می‌تواند موارد زیر را توصیه کند:
  • انجام تمرینات کششی 
  • اطمینان از هیدراته ماندن بدن
  • تجویز دارو برای شل کردن عضلات در مواردی که گرفتگی‌های مکرر، خواب را مختل می‌کند.
 

4- پیشگیری
این موارد می‌تواند به پیشگیری از گرفتگی عضلات کمک کند:
  • خودداری از کم آبی بدن. نوشیدن روزانه مایعات فراوان با در نظر گرفتن، جنسیت، سطح فعالیت، آب و هوا، وضعیت سلامتی، سن و داروهایی که مصرف می‌شود.
  • تمرینات کششی عضلات. تمرینات کششی، قبل و بعد از استفاده طولانی مدت از هر عضله انجام شود. اگر در شب گرفتگی عضلات پا اتفاق می‌افتد، قبل از خواب حرکات کششی انجام شود.
  • کشش و ماساژ عضله.
  • کمپرس گرما یا سرما.
  • حفظ الکترولیت‌های بدن مخصوصا پس از ورزش

سمانه سلطانی

فوق لیسانس ایمونولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

آخرین مطالب