زرد زخم

زرد زخم

زرد زخم (Impetigo) یک عفونت پوستی شایع و بسیار مسری است که عمدتاً نوزادان و کودکان خردسال را درگیر می‌کند. معمولاً به صورت زخم‌های قرمز رنگ روی صورت، به خصوص در اطراف بینی، و دهان، و روی دست و پا ظاهر می‌شود. پس از حدود یک هفته، زخم‌ها می‌ترکند و پوسته‌های عسلی‌رنگ (Honey-colored crusts) ایجاد می‌کنند. درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند انتقال زرد زخم را به دیگران محدود کند. معمولاً 24 ساعت پس از شروع درمان آنتی‌بیوتیکی که دیگر بیماری مسری نیست، کودکان می‌توانند به مدرسه یا مهدکودک بروند.

۱)    علل و فاکتورهای خطر
زرد زخم معمولا توسط باکتری استافیلوکوک (Staphylococci) ایجاد می‌شود. تماس با زخم‌های فردی که مبتلا شده یا با وسایلی که لمس کرده (مانند لباس، ملحفه، حوله و حتی اسباب بازی)، می‌تواند موجب مواجهه با باکتری‌های مسبب بیماری شود. عواملی که خطر ابتلا به زرد زخم را افزایش می‌دهند عبارتند از:
•    سن. زرد زخم بیشتر در کودکان 2 تا 5 ساله رخ می‌دهد.
•    ارتباط نزدیک. زرد زخم به راحتی در خانواده‌ها، در محیط‌های شلوغ، مانند مدارس و مراکز نگهداری از کودکان، و شرکت در ورزش‌هایی که شامل تماس پوست به پوست است، پخش می‌شود.
•    هوای گرم و مرطوب. این عفونت در هوای گرم و مرطوب شایع‌تر است.
•    بریدگی پوست. غالبا باکتری‌های مسبب بیماری از طریق یک بریدگی کوچک، نیش حشره یا بثورات وارد پوست می‌شوند.
•    سایر شرایط سلامتی. کودکان مبتلا به سایر بیماری‌های پوستی، مانند درماتیت آتوپیک (Atopic dermatitis) یا همان اگزما (Eczema) ، بیشتر در معرض ابتلا به زرد زخم هستند. افراد مسن، افراد مبتلا به دیابت، یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نیز بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.

2)    علائم
•    علامت اصلی زرد زخم، غالبا زخم‌های قرمز در اطراف بینی و دهان است.
•    زخم‌ها به سرعت پاره می‌شوند، برای چند روز ترشح می‌کنند و سپس پوسته‌های عسلی رنگ تشکیل می‌دهند.
•    زخم‌ها می‌توانند از طریق لمس، لباس، و حوله به سایر نواحی بدن سرایت کنند.
•    معمولا خارش و درد خفیف است.
•    شکل کمتر شایع این بیماری به نام زرد زخم بولوز (Bullous) باعث ایجاد تاول‌های بزرگتر در تنه نوزادان و کودکان خردسال می‌شود.
•    اکتیما (Ecthyma) یک شکل جدی از زرد زخم است که باعث ایجاد زخم‌های دردناک پر از مایع یا چرک می‌شود.
3)    عوارض
زرد زخم معمولاً خطرناک نیست و زخم‌ها در اشکالِ خفیف عفونت، معمولا بدون ایجاد اسکار (Scar) بهبود می‌یابند. به ندرت، عوارض زرد زخم عبارتند از:
•    سلولیت (Cellulitis). این عفونت بالقوه تهدید کننده زندگی، بر بافت‌های زیرین پوست تأثیر می‌گذارد و در نهایت ممکن است به غدد لنفاوی (Lymph nodes) و جریان خون گسترش یابد.
•    مشکلات کلیوی. یکی از انواع باکتری‌هایی که باعث ایجاد زرد زخم می‌شود می‌تواند به کلیه‌ها نیز آسیب برساند.
•    جای زخم (Scarring). زخم‌های مرتبط با اکتیما می‌توانند جای زخم باقی بگذارند.

۴)    تشخیص
برای تشخیص زرد زخم، پزشک ممکن است به دنبال زخم‌هایی در صورت یا بدن باشد. آزمایشات آزمایشگاهی معمولاً مورد نیاز نیست. اگر زخم‌ها حتی با درمان آنتی‌بیوتیکی رفع نشدند، پزشک ممکن است نمونه‌ای از مایع تولید شده توسط زخم را بگیرد و آن را آزمایش کند تا ببیند چه نوع آنتی‌بیوتیکی روی آن بهتر عمل می‌کند. برخی از انواع باکتری‌هایی که باعث زرد زخم می‌شوند به برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند.

5)    رویکردهای درمانی و مراقبتی
•    زرد زخم با پماد یا کرم آنتی‌بیوتیک موپیروسین (Mupirocin) تجویزی که مستقیماً 3-2 بار در روز به مدت 10-5 روز روی زخم‌ها اعمال می‌شود، درمان می‌شود. قبل از استفاده از دارو، ناحیه مورد نظر با آب گرم مرطوب شود یا از کمپرس پارچه‌ای مرطوب برای چند دقیقه استفاده شود. سپس آن را خشک کرده و به آرامی پوسته‌ها جدا شود تا آنتی‌بیوتیک وارد پوست شود. یک باند نچسب روی ناحیه قرار داده شده تا از گسترش زخم‌ها جلوگیری شود.
•    برای اکتیما یا اگر بیش از چند زخم وجود داشته باشد، ممکن است پزشک آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز کند.
•    حتی در صورت بهبودی زخم‌ها، حتماً کل دوره دارویی باید به پایان رسانده شود.
•    برای عفونت‌های جزئی که به نواحی دیگر سرایت نکرده‌اند، می‌توان زخم‌ها را با کرم یا پماد آنتی‌بیوتیک بدون نسخه درمان کرد.
•    قرار دادن یک باند نچسب روی ناحیه می‌تواند به جلوگیری از گسترش زخم کمک کند.
•    از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند حوله یا تجهیزات ورزشی در زمان مسری بودن خودداری شود.
•    تمیز نگه داشتن پوست بهترین راه برای حفظ سلامت آن است. شستشوی سریع بریدگی‌ها، خراش‌ها، نیش حشرات، و سایر زخم‌ها بسیار مهم است.
•    شستشوی آرام نواحی آسیب دیده با صابون و آب جاری و پوشاندن آنها به آرامی با گاز.
•    شستشوی روزانه لباس‌ها، ملحفه‌ها و حوله‌های فرد مبتلا با آب داغ و عدم اشتراک آن‌ها با افراد دیگر در خانواده
•    پوشیدن دستکش هنگام مالیدن پماد آنتی‌بیوتیک و سپس شستشوی کامل دست‌ها
•    کوتاه کردن ناخن‌های کودک مبتلا به منظور جلوگیری از آسیب ناشی از خراشیدن
•    شستن منظم و کامل دست‌ها و رعایت بهداشت عمومی
•    نگه داشتن کودک مبتلا به زرد زخم در خانه تا زمانی که پزشک بگوید که مسری نیست.
•    عدم استفاده مشترک از وسائل بهداشتی شخصی

آخرین مطالب