عفونت کلیوی

عفونت کلیوی

عفونت کلیه (Kidney infection) نوعی عفونت مجاری ادراری (Urinary tract infection  / UTI) است. عفونت کلیه ممکن است در مجرای ادرارUrethra) ) یا در مثانه (Bladder) شروع شود. عفونت می‌تواند یک یا هر دو کلیه را درگیر کند. به عفونت کلیوی، پیلونفریت (Pyelonephritis) نیز می‌گویند. عفونت کلیه نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. عفونت اگر به درستی درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب دائمی به کلیه‌ها شود یا می‌تواند به جریان خون گسترش یابد و عفونت خطرناکی ایجاد کند. درمان عفونت کلیه اغلب تجویز آنتی‌بیوتیک است که ممکن است در بیمارستان داده شود.
 

• باکتری‌هایی که وارد مجرای ادرار از طریق پیشابراه می‌شوند تکثیر شده و به کلیه‌ها می‌روند که این شایع‌ترین علت عفونت کلیه است.
• همچنین، باکتری‌های ناشی از عفونت در قسمت دیگری از بدن می‌توانند از طریق جریان خون وارد کلیه‌ها شوند.
• در موارد نادر، یک مفصل مصنوعی (Artificial joint) یا دریچه قلب (Heart valve) که عفونی می‌شود می‌تواند باعث عفونت کلیه شود.
• به ندرت، عفونت کلیه پس از جراحی کلیه اتفاق می‌افتد.

• جنسیت. مجرای ادرار در زنان کوتاهتر از مردان است. این باعث می‌شود باکتری‌ها به راحتی از خارج از بدن به مثانه حرکت کنند. نزدیک بودن مجرای ادرار به واژن و مقعد نیز ورود باکتری‌ها به مثانه را آسان‌تر می‌کند. با ورود باکتری به مثانه، عفونت به کلیه‌ها منتشر می‌شود. زنان باردار در معرض خطر بیشتر عفونت کلیوی هستند.
• انسداد مجرای ادراری (Urinary tract blockage). هر چیزی که سبب کُندی جریان ادرار شود یا تخلیه کامل مثانه را سخت‌تر کند، خطر عفونت کلیه را افزایش می‌دهد. این شامل سنگ کلیه، تنگی مجرای ادرار (Narrowed urethra) یا بزرگ شدن غده پروستات (Enlarged prostate gland) است.
• سیستم ایمنی ضعیف. شرایط پزشکی مانند دیابت (Diabetes) و HIV می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند. برخی داروها نیز می‌توانند سطح ایمنی بدن را کاهش دهند. اینها شامل داروهایی هستند که پس از پیوند عضو تجویز می‌شوند و به جلوگیری از پس زدن پیوند کمک می‌کنند.
• آسیب به اعصاب اطراف مثانه. در آسیب عصبی یا نخاعی، علایم ناشی از عفونت مثانه مخفی شده و توسط بیمار حس نمی‌شوند. این می‌تواند تشخیص اینکه چه زمانی عفونت به کلیه می‌رسد را دشوار ‌کند.
• استفاده از کاتتر (Catheters) ادراری. کاتترهای ادراری لوله‌هایی هستند که برای تخلیه ادرار از مثانه استفاده می‌شوند. کاتترها گاهی اوقات پس از یک عمل جراحی یا آزمایش تشخیصی استفاده می‌شوند. آنها همچنین در افرادی که ناچار به بستری در تخت هستند استفاده می‌شود.
• داشتن شرایطی که باعث می‌شود ادرار به روش اشتباه جریان یابد. در رفلاکس وزیکواورترال (Vesicoureteral reflux)، مقدار کمی ادرار از مثانه به لوله‌هایی که مثانه و کلیه‌ها را به هم متصل می‌کنند، بر می‌گردد. افراد مبتلا به این عارضه در سنین کودکی و بزرگسالی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت کلیه هستند.

• تب
• لرز
• احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
• نیاز به دفع مکرر ادرار
• تمایل شدید و مداوم برای ادرار کردن
• درد پشت، پهلو، یا کشاله ران
• تهوع و استفراغ
• چرک یا خون در ادرار
• کدورت یا  بوی بد ادرار
• درد شکم

• اسکار کلیه (Kidney scarring). این می‌تواند منجر به بیماری مزمن کلیه )Chronic kidney disease / CKD(، فشار خون بالا و نارسایی کلیه (Kidney failure) شود.
• مسمومیت خون (Blood poisoning). کلیه‌ها مواد زائد خون را فیلتر می‌کنند و خون تصفیه شده را به بقیه بدن باز می‌گرداند. عفونت کلیه می‌تواند باعث انتشار باکتری از طریق جریان خون شود.
• عوارض بارداری. عفونت کلیه که در دوران بارداری رخ می‌دهد می‌تواند خطر تولد نوزادی با وزن کم را افزایش دهد.

• آزمایش نمونه ادرار برای بررسی وجود باکتری، خون، یا چرک در ادرار.
• آزمایش خون برای کشت خون (Blood culture)
• سایر آزمایشات ممکن است شامل سونوگرافی (Ultrasound)، سی‌تی اسکن (CT scan) یا نوعی اشعه ایکس به نام سیستواورتروگرام تخلیه ادرار (Voiding cystourethrogram) باشد.

• آنتی‌بیوتیک برای عفونت کلیه

• بستری‌شدن در بیمارستان برای عفونت‌های شدید کلیه

• درمان عفونت‌های مکرر کلیه

• کمپرس گرما. استفاده از پد حرارتی روی شکم، پشت، یا پهلو برای تسکین درد.
• مصرف داروی ضد درد. برای تب یا هر گونه ناخوشی‌، مسکن‌هایی مانند استامینوفن (Acetaminophen) مصرف شود. در صورت ابتلا به بیماری مزمن کلیوی، بهتر است مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs)  / (NSAIDs مانند ایبوپروفن  (Ibuprofen)  قطع یا محدود شود.
• هیدراته  ((Hydrated ماندن. نوشیدن مایعات به دفع باکتری‌ها از مجرای ادراری کمک می‌کند. تا زمانی که عفونت برطرف نشده است از مصرف قهوه و الکل خودداری شود.

• نوشیدن مایعات بخصوص آب. مایعات می‌توانند به حذف باکتری‌ها از بدن هنگام ادرار کردن کمک کنند.
• عدم تاخیر در ادرار کردن.
• خالی کردن مثانه بعد از رابطه جنسی. ادرار کردن در اسرع وقت بعد از رابطه جنسی به پاکسازی باکتری‌ها از مجرای ادرار کمک می‌کند و خطر ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهد.
• با دقت تمیز کردن. بعد از ادرار کردن و بعد از اجابت مزاج، ناحیه تناسلی از جلو به عقب پاک شود زیرا به جلوگیری از انتشار باکتری به مجرای ادرار کمک می‌کند.
• عدم استفاده از محصولات زنانه در ناحیه تناسلی. اسپری‌های دئودورانت (Deodorant sprays) در ناحیه تناسلی (Douches) می‌تواند محرک بروز عفونت باشد.

آخرین مطالب